Yargıtay 3. Ceza Dairesi E:2015/33908 K:2016/505 T: 13.01.2016

Yargıtay 3. Ceza Dairesi
E:2015/33908
K:2016/505
T: 13.01.2016

Genel Ceza Mahkemesi-Çocuk Mahkemesi
Görevli Mahkeme
Faaliyete Geçme

Özet: Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu kararlarının, göreve ilişkin kanun hükümlerini yürürlükten kaldırma niteliği taşımadığı, zira mahkemelerin görevlerinin kanunla belirlenmesine ilişkin anayasal ve yasal kuralların idari nitelikteki bir işlemle değiştirilemeyeceği, genel ceza mahkemelerinde görülmekte olup da suç tarihi itibariyle 18 yaşını doldurmamış olanlar haklarındaki davaların o yerde çocuk mahkemesinin faaliyete geçmesi halinde görevsizlik karan ile çocuk mahkemesine gönderilmesi gerektiği gözetilmelidir.
(5271 s. CMK m. 3, 4/1, 5/1)
(2709 s. Anayasa m. 37, 142)
(5395 s. ÇKK m. 26, geçici m. 1, 2, 3)
Basit yaralama suçundan suça sürüklenen çocuklar Mustafa ve Mesut hakkında yapılan yargılama sonunda, Küçükçekmece Çocuk Mahkemelerinin
25.02.2015 tarihi itibariyle faaliyete geçirildiği gerekçesiyle 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu'nun 26/1. maddesi ile aynı Kanun'un geçici 1. maddesi uyarınca mahkemenin görevsizliğine, dosyanın görevli ve yetkili Çocuk Mahkemesine devredilmesine dair Küçükçekmece 21. Asliye Ceza Mahkemesinin 03.03.2015 tarihli ve 2014/988 esas, 2015/201 sayılı kararını müteakip, Küçükçekmece 2. Çocuk Mahkemesinin 25.04.2015 tarihli ve 2015/235 esas, 2015/142 sayılı kararıyla mahkemenin görevsizliğine karar vermesi üzerine, ortaya çıkan olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi amacıyla dosyanın gönderildiği Bakırköy 1. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesince verilen Küçükçekmece 21. Asliye Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılmasına ilişkin 13.05.2015 tarihli ve 2015/475 değişik iş sayılı kararına karşı Adalet Bakanlığı'nın 19.10.2015 tarih ve 2015/21196 - 67500 sayılı yazısıyla kanun yararına bozma isteminde bulunulduğundan bu işe ait dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 11.11.2015 tarih ve 2015/352419 sayılı tebliğnamesi ile Dairemize gönderilmekle incelendi.
Mezkur ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, benzer bir olay sebebiyle Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 16.07.2008 tarihli ve 2008/7210-16565 sayılı ilâmında da belirtildiği üzere;
T.C. Anayasası'nın 37. maddesinde "Hiç kimse kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz." 142. maddesinde "Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usulleri kanunla düzenlenir.", 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 3/1. maddesinde "Mahkemelerin görevleri kanunla belirlenir." 4/1. maddesinde "Davaya bakan mahkeme, görevli olup olmadığına kovuşturma evresinin her aşamasında re'sen karar verebilir. 6. madde hükmü saklıdır." 5/1. maddesinde "İddianamenin kabulünden sonra, işin davayı gören mahkemenin görevini aştığı veya dışında kaldığı anlaşılırsa, mahkeme bir kararla işi görevli mahkemeye gönderir.".
5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu'nun 26. maddesindeki "(1) Çocuk mahkemesi, asliye ceza mahkemesi ile sulh ceza mahkemesinin görev alanına giren suçlar bakımından, suça sürüklenen çocuklar hakkında açılacak davalara bakar.
(2) Çocuk ağır ceza mahkemesi, çocuklar tarafından işlenen ve ağır ceza mahkemesinin görev alanına giren suçlarla ilgili davalara bakar.
(3) Mahkemeler ve çocuk hâkimi, bu Kanunda ve diğer kanunlarda yer alan tedbirleri almakla görevlidir.
(4) Çocuklar hakkında açılan kamu davaları, Kanunun 17'nci maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla bu Kanunla kurulan mahkemelerde görülür.",
Aynı Kanun'un geçici 1,2 ve 3. maddelerindeki) 2253 sayılı Kanun gereğince kurulan çocuk mahkemelerinde derdest bulunan ve bu Kanun ile kurulan çocuk mahkemesinin görevine giren dava ve işler, bu mahkemeler faaliyete geçtiğinde çocuk mahkemesine devredilir.
(2) Genel ceza mahkemelerinde görülmekte olan ve bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte onsekiz yaşını doldurmuş olan sanıklar hakkındaki dava ve işler çocuk mahkemeleri ile çocuk ağır ceza mahkemelerine devredilmez.
(3) Çocuk mahkemeleri ile çocuk ağır ceza mahkemeleri bulunmayan yerlerde, bu mahkemeler kurulup göreve başlayıncaya kadar çocuklar tarafından işlenen suçlara ait soruşturma ve kovuşturmalar Cumhuriyet başsavcılığı ve görevli mahkemelerce bu Kanun hükümlerine göre yapılır.",
5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un 8. maddesi uyarınca yürürlükte bulunan 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'nun 307/1. maddesinde "Temyiz ancak hükmün kanuna muhalif olması sebebine müstenit olur.", anılan Kanun'un 308. maddesinde "Aşağıda yazılı hallerde kanuna mutlaka muhalefet edilmiş sayılır&S230; 4) Mahkemenin kanuna muhalif olarak davaya bakmaya kendini görevli veya yetkili görmesi" hükümlerinin yer aldığı;
Mercii Bakırköy 1. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesince, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 170 sayılı kararında derdest davaların yeni kurulan çocuk mahkemelerine devri yönünde hüküm bulunmadığı, 09.10.2013 tarihli ve 801 sayılı yargı çevresi değişikliği konulu kararında ise derdest davaların kesinleşinceye kadar halen görüldükleri mahkemeleri tarafından bakılması gerektiğinin belirtildiği gerekçesiyle karar verilmiş ise de Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun anılan kararlarının göreve ilişkin kanun hükümlerini yürürlükten kaldırma niteliği taşımadığı, mahkemelerin görevlerinin kanunla belirlenmesine ilişkin anayasal ve yasal kuralların idari nitelikte bir işlemle değiştirilemeyeceği gözetilmeden Küçükçekmece 2. Çocuk Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması yerine, yazılı şekilde karar verilmiş olmasında; isabet görülmediğinden bahisle, 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesi gereğince anılan kararın bozulması lüzumunun ihbar olunduğu anlaşıldı.
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Adalet Bakanlığı'nın kanun yararına bozma isteyen yazısına dayanan tebliğnamede ileri sürülen düşünce yerinde görüldüğünden; Bakırköy 1. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi 13.05.2015 tarihli ve 2015/475 değişik iş sayılı kararının
5271 sayılı CMK'nın 309/4. maddesi gereğince kanun yararına (BOZULMASINA), müteakip işlemlerin mahallinde yerine getirilmesine; dosyanın mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına (TEVDİİNE); 13.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.